بۆ دایكان.. گرنگترین رێنمایی بۆ خۆراك پێدانی منداڵ

زۆربه‌ی دایكان و باوكان ڕوبه‌ڕووی كێشه‌ی كه‌م خواردن و كه‌می ئیشتهای منداڵان ده‌بنه‌وه‌، به‌تایبه‌ت له‌ ته‌مه‌نی 2 تا 8 ساڵان و نازانن چۆن مامه‌ڵه‌ له‌گه‌ڵ ئه‌م حاڵه‌ته‌دا بكه‌ن.

له‌وباره‌یه‌وه‌، د.كامه‌ران ڕه‌سوڵ ژاژڵه‌یی پسپۆڕی زانستی خۆراك و نه‌شته‌رگه‌ری گشتی هۆكارو چاره‌سه‌ری ئه‌م حاڵه‌ته‌ی به‌ سایتی خاك ڕاگه‌یاند: هۆكاره‌كانی كه‌می ئیشتیها له‌ منداڵاندا چه‌ند خاڵێكه‌ كه‌ واده‌كات نان نه‌خۆن، ئه‌وانیش:

1- ئازار  وه‌ك له‌كاتی ددانی تازه‌دا، برینداربوونی زمان و ناو لێو به‌هۆی ڤایرۆسه‌وه‌، ئازارو پێچی ناوسك، قه‌بزی به‌رده‌وام.
2- په‌تاو هه‌ڵامه‌ت، هه‌وكردنی له‌وزه‌تێنی درێژخایه‌ن یان دووباره‌بوو، هه‌وكردنی گوێی ناوه‌ڕاست.
3- به‌زه‌حمه‌ت پارو قوتدان وه‌ك گه‌وره‌بوونی له‌وزه‌تێن، ئه‌دینوێد.
4- ترس و دڵه‌ڕاوكێ بۆ نموونه‌ له‌ خوێندگا یان بوونی ئاژاوه‌و ناكۆكی و شه‌ڕی نێوان دایك و باوك.
5- پێدانی خواردنێك كه‌ منداڵه‌كه‌ حه‌زی لێنه‌كات.
6-  خواردنی پسكیت و چپس و شیرینی و شه‌ربه‌ت و خواردنه‌وه‌ گازیه‌كان به‌تایبه‌ت ماوه‌یه‌كی كه‌م پێش ژه‌مه‌كان.
7- شێوازی هه‌ڵه‌ له‌ مامه‌ڵه‌كردن له‌كاتی خواردن: وه‌ك توڕه‌بوون له‌ منداڵ یان لێدانی بۆ ئه‌وه‌ی به‌ زۆر نان بخوات یان لۆمه‌كردنی كاتی خواردن.
8- كه‌می جوڵه‌و سستی منداڵ به‌هۆی زۆر سه‌یركردنی ته‌له‌فزیۆن یان به‌كارهێنانی ئایپادو مۆبایله‌وه‌.
9- زۆر پێدانی شیر به‌تایبه‌ت پاش ته‌مه‌نی یه‌ك ساڵ و لێ نه‌بڕینه‌وه‌ی شیر پاش دوو ساڵ له‌گه‌ڵ دره‌نگ پێدانی خواردن به‌ منداڵ (پێویسته‌ دوای چوار مانگی شۆرباو سریلاك بدرێت به‌ منداڵ).
10- شه‌ونخوونی  پێویسته‌ منداڵی ته‌مه‌ن 12 ساڵ شه‌وانه‌ نۆ سه‌عات بخه‌وێت له‌ هه‌موو وه‌رزه‌كاندا.
11- گرنگی نه‌دان به‌ منداڵ و یاری نه‌كردن له‌گه‌ڵی و به‌جێهێشتنی بۆ ماوه‌ی زۆر به‌ته‌نها.
12- هه‌ندێكجار منداڵه‌كه‌ نه‌خواردن وه‌ك شێوازێك به‌كاریده‌هێنێت بۆ سه‌رنجڕاكێشانی دایك و باوك.
13- بوونی كرمی ڕیخۆڵه‌، هه‌ندێك هه‌وكردنی گه‌ده‌و ڕیخۆڵه‌كان.

چاره‌سه‌ر:
* دووركه‌وتنه‌وه‌ له‌ عینادی كردن له‌گه‌ڵ منداڵ تا به‌زۆر خواردن بخوات.
* به‌زۆری ئه‌و خواردنانه‌ی بۆ ئاماده‌بكات كه‌ حه‌زی لێده‌كات به‌مه‌رجێك خۆراكی ته‌ندروست بێت.
* ئاماده‌كردنی خواردن به‌ شێوازی سه‌رنجڕاكێش و ڕازانده‌وه‌ی و پێدانی خواردنی تازه‌.
* هاندانی منداڵ بۆ نموونه‌ پێیبڵێ ئه‌گه‌ر بۆ هه‌فته‌یه‌ك خواردن بخوێت یارییه‌كی تازه‌ی وه‌ك پاسكیل یان بووكێكی تازه‌ت بۆ ئه‌كڕم یان ئه‌تبه‌م بۆ شوێنی یاریكردن، به‌ڵام به‌ڵێنه‌كه‌ت جێبه‌جێ بكه‌.
* له‌ قاپێكی گه‌وره‌ بڕێكی كه‌م خواردنی بۆ تێبكه‌، یان له‌ یه‌ك قاپدا به‌یه‌كه‌وه‌ بیخۆن.
* فێری مه‌كه‌ به‌رامبه‌ر ته‌له‌فزیۆن و ئایپاد و مۆبایله‌وه‌ خواردن بخوات، تۆش مۆبایل به‌كارمه‌هێنه‌ له‌كاتی خواردنی منداڵه‌كه‌تدا به‌ڵكو قسه‌ی له‌گه‌ڵ بكه‌.
* پێدانی شروبی ڤیتامین بی كۆمپلێكس و زنك و ڤیتامین دی له‌ژێر چاودێری پزیشك.
* به‌كارنه‌هێنانی شروبی ئیشتیها به‌بێ ڕێنمایی پزیشكی پسپۆڕ.


خاك – تانیا ئاواره‌