نیكۆلاس كەیج سەركێش و پێشبینیی نەكراوەكەی هۆڵیوود

ئامادەكردنی: بەشی فەرهەنگ و كلتور
-    دەستپێك
یەكێك لەو ئەكتەرە ئەمریكییانەی لە ناوەڕاستی ساڵانی 1990 بەدواوە بووە ناوێكی دیار و درەوشاوەی ئاسمانی سینەما و فیلمە پڕ لە چالاكیی و جوڵە و بزاوتەكان (ئەكشن)، نیكۆلاس كەیج بوو.ئەو ئەكتەرە ئەمریكییە گەنجەی لەتەمەنی 31 ساڵییدا بووە براوەی خەڵاتی ئەكادیمیای زانست وهونەرەكانی فیلم (ئۆسكار) بۆباشترین ئەكتەری سەرەكیی لەپای نواندنكردەیی سەركەتووی وەك كەسایەتییەكی بێ دەرەتان وگیرۆدەی مەی خواردنەوە وبەدمەستیی لەفیلمی جێهێشتنی لاس ڤێگاسLeaving Las Vegas -   (1995) دا.
پێش باسكردن لە ووردەكاریی تەمەنی هونەریی كەیج ئاماژەیەك دەكەین بۆ ئەوەی كە لە نێو هەوادارانی فیلمی ئەكشن و ئەوانەی لە ساڵی 1997 بەدواوە بینەری فیلمە ژێرنووسكراوەكانی خاك تی ڤیی بوون، ئەم ئەكتەرە برەندەیەی ئۆسكار زیاتر ناسراو وبەناوبانگ ترە لە زۆر ئەكتەری دیكەی ئەمریكیی و جیهانیی ئەوەش لەبەر ئەوەی تەلەفزیۆنی كوردان لە دیارییەكانییدا بۆ بینەران وهەوادارانی فیلمی ئەمریكیی وئەكشن فیلمیThe Rock  (1996)ـی كرد بەكوردیی.
ئەمەی خوارەوە گوزەرێكی خێرایە بە نێوكاروانی ژیان وتەمەنی هونەریی ئەو ئەكتەرە بەناوبانگەی ئەمریكا كە لەچەندین فیلمی ژانرە جیاوازەكاندا رۆڵی سەركەوتووی بینیوە.
-    زێدی لە دایك بوون و رەچەڵەك
نیكۆلاس كەیج لە 7/1/1964 دا بەناوی نیكۆلاس كیم كۆپۆڵاوە لە شاری لۆنگ بیچ سەر بە ویلایەتی كالیفۆرنیا لە دایك بووە. برازای دەرهێنەری بەناوبانگی هۆڵیوود فرانسیس فۆرد كۆپۆڵایە كە بە دەرهێنانی فیلمە سێ بەشییە بەناوبانگەكەی"باوك سالار- گاد فازەر"ناوی چۆتە مێژووی سینەمای جیهانەوە. باوكی مامۆستای ئەدەبی بەراورد بووە لە زانكۆی ویلایەتی سان فرانسیسكۆ (حكومیی) و دایكیشی سەماكاری جاز و كۆریۆگرافەر (راهێنەر و دیزاینەری سەما) بووە. بەگوێرەی زانیاریی بەردەست بە رەچەڵەك ئیتاڵیی پۆڵۆنیی ئەڵمانییە. هەر لە منداڵییەوە ئارەزووی نواندنی كردووە تا ئەو ئاستەی ئەم"بیرمەندە هەرزەكارە" خاوەن شێوازێكی خود-كرد وازی لە خوێندنی ئامادەیی هێنا تاوەكو ببێت بە ئەكتەر.
-    گۆڕینی ناو:دووركەوتنەوە لە سێبەری كۆپۆڵا
بەر لە باسكردنی یەكێك لە بڕیارە بوێر و ئازاكانی كەیج كە گۆڕینی ناویی پیشەییەتی لە نیكۆلاس كۆپۆڵاوە (چونكە وەك پێشتر باسكرا برازای دەرهێنەری گەورە فرانسیس فۆرد كۆپۆڵایە) بۆ نیكۆلاس كەیج لە دوایین زنجیرەی ناوگۆڕكێدا، جێی خۆیەتی ئاماژە بكرێت بەنەریتێكی باوی نێو هەندێك لەو كەسانەی كاتێك دەیانەوێت لەبوارێك لە بوارەكانی ژیاندا بچنە پێشەوە پەنا بۆ بەكارهێنانی نازناوی شوێنێك،خێڵ وتیرە وهۆزێك،پیشەیەك،وەسفێكی دابڕاو بەسەر بنەماڵەیەك وچەند نازناوێكی تری لەم چەشنە دەبەن و دەیلكێنن بە ناوەكانیانەوە ئەگەرچی پێشتریش بەو ناوەوە نەناسرابن یابەكاریان نەهێنابێت لەگەڵ ئەگەری ئەوەی ئەم كەسە هەرگیز رۆژێك لەرۆژان لەو شوێنە نەژیا بێت كەكردوویەتی بە پاشگر ونازناوی خۆی یابەچەند نەوەیەك نەچێتەوە سەر ئەو باپیرە گەورەیەی ناو یا سیفەت یا پیشە یا نازناوەكەی بە كاردەهێنرێت لەهەوڵێكدا بۆ برەودان بەناووكەسایەتیی نەوەكانی ئێستا ودەركەوتنیان لەكایە جیاوازەكاندا.
ئاشكرایە لە وڵاتانی خۆرئاوا كەسەكان بە ناوی باپیرەوە بانگ دەكرێن كە پێی دەوترێت سێرنەیم بە واتای ناوی خانەوادە یا لەقەب و كونییەی كەسەكە و ئەو ناوەش زیاتر ناوی كەسە نەوەك شوێن و پیشە مەگەر ناوەكە خۆی مانای پیشەی هەبێت بۆ نموونە كارپێنتەر- دارتاش، بلاكسمس –ئاسنگەر وهتد بەڵام لە نێو كوردەواریی وهاوشێوەكانی لە وڵاتانی خۆرهەڵاتی ناوەڕاست لەقەب وكونییەكان زیاتر شوێن و پیشەن وەك بانەیی،قەرەداغیی،رواندزیی،هەڵەبجەیی،هیرانیی،خۆشناو و زۆر شوێنی تر یا بۆ تیرەو هۆزە وەك جاف، هەمەوەندیی و... یاخود پیشەیە وەك خەیات،جۆڵا،حەڵواچیی،دارتاش، ئاسنگەر و دانساز و لەم چەشنە پیشانە كە دانانیان وەك لەقەب یا نازناو نەنگیی و ناپەسەندییان تێدانییە.
پەیوەست بەوەی باسكرا،ئەوەی لە ژیاننامەكەی كەیجدا جێی سەرنج و جیاوازییە ئەوەیە كە ئەگەر چی لەسەرەتاوە سێرنەیمی كۆپۆڵای مامی وەك پاسپۆرتێك وابوو بۆ ئەو بۆ چوونە نێو دونیای سینەما بە تایبەت كە لەسەرەتاوە كۆپۆڵای مام چەند رۆڵێكی بچووكی پێدا،بەڵام دوایی سەرنجی ئەوەی دا كە زۆربەی سینەماكارەكان لە روودا دامان (مجاملە)ی لەگەڵ دەكەن لەبەر ئەوەی برازای كۆپۆڵایە هەر بۆیە بڕیاریدا ئەو سێرنەیمە بەكارنەهێنێت و ناوی خۆی بگۆڕێت.هەر بەكردارەكییش چەندین ناوی هەڵبژارد لەوانە نیكۆلاس بلو(شین) نیسبەت بە رەنگی شین كە پەسەندترین بوو لە لای.ئەوجا بۆ نیكۆلاس فۆست و دواتر نیكۆلاس ماسكالزۆن نیسبەت بە باپیرەی (باوكی دایكی) كە بەواتا كوڕی چەتوون دێت بە زمانی ئیتاڵیی تا دوا جار لە سەر كەیج گیرسایەوە ئەوەش بەهۆی جۆن كەیجەوە كە پاڵەوانی یەكێك لە چیرۆكە وێنەئامێزەكان بوو كە زۆر زۆر حەزی لێ بووە.
-    نواندنكاریی: رۆڵی سەخت و رەفتاری نائاسایی
رەخنەگران و شارەزایان كەیج بە ئەكتەری رۆڵە سەختەكان كە دەگەنە لێواری هەڵدێر دەناسێنن. لە سەرەتای كارەكانیشیدا لە بواری نواندندا و بەهۆی بەرجەستەكردنی چەند كەسایەتییەكی جیاوازەوە كە زیاتر شپرزەیی و لەرزۆكیی و ناسەقامگیریی رەفتار و دەروونیان پێوە دیاربوو توانست و بەهرەی كەیج  بۆ بینینی رۆڵی ئەو جۆرە كەسانە بووە دەستمایەی لەم پیشەسازییە مەزنەدا  تا وای لێهات بە ئەكتەرێكی سەركێش و پێشبینیی نەكراو ناودەربكات. لەم بوارەدا زانراوە كە لەسەرەتای كاری هونەرییدا و ئەو كاتەی لە بیستەكانی تەمەنییدابوو دانێكی خۆی بە بێ بەنج دەرهێنا لە فیلمی یانەی پەموو 1984. تەنانەت گەیشتە ئەو رادەیەی لە ساڵی 1989 دا ولەفیلمی ماچی خوێنمژدا قالۆنچەیەكی زیندوو بخوات و دەرهێنەریش داوای لێكرد دیمەنەكە دووبارە بكاتەوە بە خواردنی دانەیەكی تری زیندوو.
-    ستاییش و نەشتەری رەخنە
بەگەڕانەوە بۆ سەرەتاكانی كاری هونەریی یەكەم دەركەوتنی لەسەر شاشەی زیوین بۆ فیلمی Fast Times at Ridgemont High (1982) دەگەڕێتەوە. هەرچەندە ساڵی دواتر نازناوەكەی خۆی گۆڕی بۆ ئەوەی  خۆی لابدات لە بازرگانیی كردن بە ناوبانگەكەی مامییەوە،كەچی رۆڵێكی باشی پێگەیشت لەلایەن كۆپۆڵاوە لە فیلمی Rumble Fish دا.
لە فیلمی پێگی سوو هاوسەرگیریی كرد (1986) كە كاری دەرهێنەر كۆپۆڵای مامی بوو،رەخنەگران رەحمییان بە كەیج نەكرد بەوەی نووسیبوویان فیلمەكە جوان دەبوو ئەگەر ئەو (قەبیح –ناشرین)ـەی تێدانەبووایە و مەبەستیان لە كەیج بوو.ئەوەی جێی سەرنجە نیكۆلاس كەیج بەو هەڵمەتی رەخنەبارانكردنەی ناڕەحەت و تووڕە نەبووە بەڵكو كێشەكەی وەك ئاڵنگاری (تەحەدا) یەك وەرگرتووە و وتوویەتی كاتێك رەخنەی لێدەگرن مانای وایە كارێكی كردووە و دڵخۆش بووە بە پێرفۆرمەنسەكەی لەو فیلمەدا بەڵام تاكە شتێك كە غەمباری كردووە ئەوەیە لەو كاتەوە مامی هیچ رۆڵێكی تری پێ نەداوە.
كەیج بەردەوام ئامادەیە بۆ باش بەكاربردنی ئادگارەكانی شێلگیریی ودرەوشاوەیی و بە تین و تاویی یەكانگیر لەگەڵ كەسایەتیی خۆی لە بینینی رۆڵی كەسایەتییەكاندا بەجۆرێك دەوترێت ژمارەیەكی كەم لە ئەكتەران لەتوانایاندا بوو رۆڵەكەی ئەو ببینن لە فیلمی سەیر و سەرنج راكێشی Wild at Heart (1990)ی دەرهێنەر دەیڤد لینچ یاخود خۆیان بگرتایە لەبەردەم بكوژی بەكرێگیراو (دەنیس هوپەر رۆڵی دەبینێت) لە فیلمی ترس و بیم ئاسای   (1992) Red Rock West دەرهێنەر جۆن دال.
1995بەدواوە- بردنەوەی ئۆسكار و چوونە دنیای ئەكشن
لەفیلمی Leaving Las Vegas (1995)ی دەرهێنەر مایك فیگسدا كەیج توانایەكی جەستەیی بێ هاوتای خستەڕوو بۆ بەرجەستەكردنی رۆڵی كەسایەتییەكی بێ هێز،لەرزۆك و نائاسایی كە بووە هۆی بەدەستهێنانی خەڵاتی ئۆسكار بۆ باشترین ئەكتەر لە رۆڵی سەرەكیییدا.
بردنەوەی ئۆسكار هۆكارێكی باش بوو بۆ ئەوەی كەیج لەدونیای ئەكشن وفیلمە پڕ لەسەركێشیی وبزاوت ورووداوە دراماتیكییەكاندا زنجیرەیەك رۆڵی بەرچاو و دیار وەربگرێت لە چەند فیلمێكدا كە سەركەوتنی دارایی باشییان پێوەبوو. لەوانە فیلمی ز رۆك (1996).
 (ز رۆك) یاخود (بەردەكە) ناوێكی خوازراوی دابڕێنراوبوو بەسەر دوورگەی ئەلكەترازدا كە دەكەوێتە نۆكەندی سان فرەنسیسكۆ لە باكوری شاری سان فرەنسیسكۆی خۆرئاوای ویلایەتی كالیفۆرنیا.ئەلكەتراز كە هەم ناوی ئەو دوورگەیەیە و هەم ناوی ئەو باڵەخانە گەورە و فراوانەیە كە لە بەرزاییەكانی دوورگەكەدا بنیاتنراوە،لەساڵانی 1868 تا1933 كرا بە بەندیخانەیەكی سەربازیی بە بڕیاری وەزارەتی دادی ئەمریكا.لەوەوپاش تا ساڵی 1963 كرایە بەندیخانەیەكی فێدراڵیی بۆ تاوانكارە ترسناكەكان. بەڵام لە ساڵی 1972 دا ئەو بەندیخانەیە،كە چیرۆك و رووداوی چەندین فیلمی سینەمایی تێدا بەرجەستەكراوە، بووە بەشێك لە دەروازەی زێڕینی ناوچەی خۆشیی بەخشینی نیشتمانیی.دیارە فیلمەكەی (نیكۆلاس كەیج ) كە كاری دەرهێنەری ئەمریكیی (مایكڵ بەی)ـە، سەركەوتنێكی دارایی بەرچاوی پێوەبوو بەوەی 335.1 ملیۆن دۆلار داهاتی بوو كە زۆر زیاترە لە تێچوونی فیلمەكە كە 75 ملیۆن دۆلاربوو.
-    - نواندن بەرانبەر ئەكتەرە بەناوبانگەكان
لەپاش ز رۆك و نواندن لە تەك ئەكتەری بەناوبانگ شین كۆنری ناسراو بە رۆڵە مێژووییەكانی جەیمس بۆند لە تافی لاوییدا، كەیج بەرانبەر چەندین ئەكتەری تری بەناوبانگ وكاریگەریی هۆڵیوود رۆڵی بینیوە لەوانە جۆن مالكۆڤیچ لە فیلمی كۆن ئەیر (1997) كەچەندین جار لە تەلەفزیۆنەكانی كوردستان و دەرەوەدا پیشاندراوە. هەروەها لەگەڵ جۆن تراڤۆڵتا لە فیلمی ئەندێشەی زانستیی فەیس ئۆف (1997) ی دەرهێنەر جۆن وو كە بەیەكێك لە باشترین فیلمەكانی ئەكشن لە مێژووی سینەما دادەنرێت.
-    - شاری فریشتەكان: فیلمێكی لە بیرنەكراو
ئەم فیلمە درامییە ئەندێشەكار ورۆمانتیكییەی ساڵی 1998ی دەرهێنەر براد سیبەرلینگ كە هاوشێوەی چەند فیلمێكی تری كەیج لە كەناڵە ناوخۆییەكانی كوردستاندا پیشاندراون، بەیەكێك لە فیلمە سەرنج راكێشەكانی كەیج دادەنرێت كە تیایدا رۆڵی فریشتەیەك دەبینێت پاش كەوتنە داوی ئەوینی كچێكەوە (میگ رایان رۆڵی دەبینێت) جیهانی فریشەیی جێدەهێڵێت و خۆی بەردەداتە خوارەوە تا ببێت بە مرۆڤ و وەك مرۆڤ بە هەست و جەستە ئاوێزانی ئەویندارەكەی ببێت.ئەم فیلمە كە بودجەكەی 55 ملیۆن و داهاتەكەی نزیكەی 200 ملیۆن بوو،نموونەیەكی ترە بۆ سەركەوتنی پیشەسازیی سینەما لەبەدەستهێنانی قازانج و پەیداكردنی داهاتی زیاتر لەبودجەی فیلمە بەرهەمهێنراوەكان بە بێ نادیدە گرتنی ئەو راستییەی كە هەندێك جار كۆمپانیاكان زیانی گەورەش دەكەن بەهۆی كەم بینەری هەندێك لە فیلمەكان كە بودجەی زۆر و داهاتی كەمیان هەیە.
-    كاركردن لەگەڵ سكۆرسێزی
گومانی تێدا نییە كە یەكێك لە وێستگە گرنگەكانی كاری هونەری هەر ئەكتەرێك،شایستە بوونییەتی بۆ رۆڵبینین لەو فیلمانەدا كە دەرهێنەرەكانیان بەناوبانگ و خاوەن بەهرە و بەرهەمی داهێنەرانەی دیار و بەرچاون. لەم رووەوە كەیج بەختەوەر بووە بەوەی بووە بە ئەكتەری سەرەكیی و پاڵەوانی فیلمی دەرهێنانی مردووەكان - Bringing Out the Dead (1999) ی دەرهێنەری مەزن مارتن سكۆرسێزی.هەرچەندە ئەم فیلمە درامییە ئەندێشەییە لە لایەن رەخنەگرانەوە بە ئەرێنی هەڵسەنگاندنی بۆ كرا وەلێ شكستێكی دارایی بوو لە بۆكس ئۆفیسدا چونكە نەیتوانی مایەكەی خۆیشی بهێنێتەوە كە 32 ملیۆن دۆلار بوو و تەنها 16.8 ملیۆن دۆلاری گرتەوە لە ناوەوە و دەرەوەی ئەمریكا.
2002-نواندن لەگەڵ ستریپ
وەك چۆن كاركردن لەگەڵ سكۆرسێزیی لە دونیای دەرهێناندا، هاوشێوەی ستیڤن سپیلبێرگ،جەیمس كامیرۆن، برایانی كۆین،ئۆلیڤەر ستۆن و چەندین دەرهێنەری تر ئاواتی زۆر لە ئەكتەرانی ئەمریكا و جیهانن ئاواش بەشداربوون لە فیلمێكدا كە مێرڵ ستریپ (1949-) خانمە ئەكتەری بەناوبانگی ئەمریكیی تێدابێت ئاواتێكی گەورە و شانازییەكی هەمیشەییە بۆ ئەو ئەكتەران چونكە ستریپ  لە میدیادا بە" باشترین ئەكتەری نەوەی خۆی" ناودەبرێت وبراوەی سێ خەڵاتی ئۆسكار وخاوەنی ژمارەی پێوانەییە (20 جار) بۆ كاندیدبوون بۆ ئۆسكاری نواندن (16 بۆ رۆڵی سەرەكیی و 4 بۆ یاریدەدەر).هاوكات ئەو فیلمانەیشی كە بەشداریی تێداكردوون ناویان لە فەرهەنگی سینەمایی جیهانییدا بە نموونە دەهێنرێتەوە. لەمەشدا كەیج دووبارە بەختەوەربوو بەوەی لە ساڵی 2002 دا نەك هەر بەشداربوو لە فیلمی (ئەداپتەیشن)ی دەرهێنەر سپایك جۆنزدا بەڵكو ناوی پاڵێورا بۆ خەڵاتی ئۆسكاری نواندن لە رۆڵی سەرەكییدا بۆ بینینی رۆڵی دوو كەسایەتیی (دوو برای دووانە) بەناوەكانی چارلیی و ریچارد كۆفمانەوە كە یەكەمیان كەسایەتییەكی راستەقیینەیە و دووەمیان زادەی خەیاڵی نووسەری سیناریۆی فیلمەكە (ریچارد كۆفمانە) هەروەها ستریپیش بۆ ئەكتەری یاریدەدەر پاڵێورا.
-كۆتایی:  
لە كاروانی تەمەنی خۆیدا نیكۆلاس كەیج،كە تا ئێستاش بەردەوامە لە نواندن و خاوەنی چەندین فیلمی ترە كە لێرەدا ئاماژەیان پێ نەكراوە، بواری دەرهێنانی فیلمی سینەماییشی تاقیكردۆتەوە بە فیلمی Sonny  دەربارەی كاری پاسەوانیی پیاوان. لە ماوەی ئەو چەندین ساڵەی كە كاری تێداكردووە كەیج سەركەوتوو بووە لەوەی ببێتە یەكێك لە ئەكتەرە بەناوبانگ و خاوەن خەڵات و خاوەن هەوادار و شەیدای بینینی فیلمەكانی لەسەرتاسەری جیهاندا و چەندین نازناوی پێ بەخشراوە بۆ نموونە جیم كاری هاوڕێی نزیكی پێی دەڵێت بیكاسۆی سینەما. دەرهێنەری فیلمی موونسترەكیش دەڵێت ئەو ئەكتەرە هونەرمەندەی دەتوانێت هەموو شتێك بكات. دەرهێنەری فیلمی ((Leaving Las Vegasیش بە هونەرمەندە عەبقەرییەكە ناوی دەبات .هەرچی كۆپۆڵای مامیشیەتی دەڵێت نیكۆلاس هەر سەرنج راكێش بووە تەنانەت لە منداڵیشدا.